Beth yw’r Ddeddf Cydraddoldeb?

Daeth Deddf Cydraddoldeb newydd i rym ar 1 Hydref 2010. Mae’r Ddeddf Cydraddoldeb yn dod â dros 116 o ddarnau deddfwriaeth gwahanol at ei gilydd yn un Ddeddf sengl. Wedi’u cyfuno, maent yn gwneud Deddf newydd sydd yn darparu fframwaith cyfreithiol i ddiogelu hawliau unigolion a hyrwyddo cyfle cyfartal i bawb.

Mae’r Ddeddf yn symleiddio, cyfnerthu ac yn cysoni’r ddeddfwriaeth gyfredol i ddarparu Prydain â chyfraith gwahaniaethu newydd sy’n diogelu unigolion rhag triniaeth annheg ac yn hybu cymdeithas decach a mwy cyfartal.

Y naw prif ddarn o ddeddfwriaeth sydd wedi'u cyfuno yw:

• Deddf Cyflog Cyfartal 1970
• Deddf Gwahaniaethu ar sail Rhyw 1975
• Deddf Cysylltiadau Hiliol 1976
• Deddf Gwahaniaethu ar sail Anabledd 1995
• Rheoliadau Cyflogaeth Cyfartal (Crefydd neu Gred) 2003
• Rheoliadau Cyflogaeth Cyfartal (Cyfeiriadedd Rhywiol) 2003
• Rheoliadau Cyflogaeth Cyfartal (Oed) 2006
• Deddf Cydraddoldeb 2006, Rhan 2
• Rheoliadau Deddf Cydraddoldeb (Cyfeiriadedd Rhywiol) 2007

Bwrw golwg ar Ddeddf Cydraddoldeb 2010 yn ei chyfanrwydd ar wefan Swyddfa Gwybodaeth y Sector Cyhoeddus

Cynnydd

Mae elfennau pellach yn y Ddeddf na ddaeth i rym ym mis Hydref 2010, ond gallent wneud yn y dyfodol. Rydym yn aros am ddiweddariadau oddi wrth y Llywodraeth ar y datblygiadau hyn. Enghreifftiau yw:

• Dyletswydd i wneud addasiadau rhesymol i ddarnau cyffredin prydles ac eiddo daliadaeth ar y cyd a rhannau cyffredin yn yr Alban
• Darpariaethau yn gysylltiedig â chymhorthion ategol yn yr ysgol
• Pleidiau gwleidyddol yn adrodd ar amrywiaeth
• Darpariaethau yn ymwneud â hygyrchedd tacsis
• Gwaharddiad ar wahaniaethu ar sail oed ym maes gwasanaethau a swyddogaethau cyhoeddus
• Partneriaethau sifil ar eiddo crefyddol

Elfennau’r Ddeddf na fydd yn dod i rym:

• Gwahaniaethu deublyg: penderfynodd y llywodraeth i beidio â dod â hwn i rym fel ffordd o leihau cost rheoliadau i fusnesau.  
• Anghydraddoldeb cymdeithasol economaidd o dan Ddyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus